Ana içeriğe atla

Yağmur Suyu Yönetimi / Hasatı (Rainwater management)

Yağmur Suyu Yönetimi / Hasadı

Kentsel alanlarda yağmur sularını drene etmek için kullanılan geleneksel yağmur suyu toplama sistemleri, yağmur sularını hızlı bir şekilde ayrık veya birleşik kanalizasyon sistemi ile ortamdan uzaklaştırmaktadır. Bu durumla birlikte, yağmur sularının toprağa sızması beklenmeden taşınması sonucunda; yeraltı su kaynaklarının yeteri kadar beslememesi, kentsel alanlarda yağmur sularıyla taşınan yabancı maddelerle yağmur sularının deşarj olduğu kalıcı suların kirlenmesi ve aşırı yağışlarda geleneksel yağmur suyu toplama sistemlerinin yetersiz kalmasıyla birlikte sel, taşkın ve erozyon sorunlarının ortaya çıkması kaçınılmazdır. Karşılaşılan bu sorunların en aza indirilmesi amacıyla, kentsel alanlarda yağmur sularının sürdürülebilir olarak yönetimi gündeme gelmiştir. Kentsel alanların hidrolojik fonksiyonlarının korunması, yağmur sularının bekletilerek yeraltı sularına karışmasının sağlanması ve yağmur suyu toplamada yapısal çözümler yerine ekolojik çözümlerin tercih edilmesi, sürdürülebilir yağmur suyu yönetimi modellerinin temel ilkeleridir. Sürdürülebilir yağmur suyu yönetimi modelleri kapsamında kentsel alanlarda sık kullanılan çözümler; yağmur bahçesi, geçirimli döşemeler, kuru kuyular, yağmur hendekleri, sızma çukurları, çatı bahçeleri, yağmur varilleri ve sarnıçlardır. Bu çalışmada, sürdürülebilir yağmur suyu yönetiminin kentsel alanlarda önemli bir öğesi olan yağmur bahçesi incelenecektir.

Kentsel alanlara hem estetik hem de işlevsel açıdan önemli yararlar sağlayan yağmur bahçesinin, yağmur suyu yönetimi açısından değerlendirilmesi bu çalışmanın temel hedefidir.

Yağmur Bahçeleri 

Yağmur sularının herhangi bir işleme tabi tutulmadan direk olarak yönlendirildiği ve üzerinde doğal ve yabancı yurtlu bitkilerin yetiştirilebildiği sığ çukur alanlara "yağmur bahçesi" veya diğer bir deyişle "biyolojik tutma alanları(biotention)" adı verilmektedir.

Temel İşlevi : Toplanan yüzey akışının iyileştirilmesini sağlayarak yakın çevre için su kalitesini artırmaktır.

Yağmur bahçesinin sürdürülebilir yağmur suyu yönetimi kapsamında kentler için birçok yararları bulunmaktadır. Bu yararlar ;
  • Atık su kanalına gidecek olan yüzey akışı toplayarak miktarının azalmak, sel kontrolü sağlamak,
  • Yüzey akışın hızını düşmesini sağlamak,
  • Yeraltı suyunu beslemek, 
  • Evapotranspirasyonu arttırmak,
  • Uygulandıkları alanlarda karşılaşılan drenaj problemlerine çözüm üretmek,
  • Yüzey suyunun sıcaklığını düşürmek,
  • Yüzey akışı, kirletici yabancı maddelerden temizlemek ve böylelikle su kalitesini arttırmak,akış suyu üzerindeki sedimentlerin %80'ine kadarını, nitrojen ve kimyasalların da %90'ına kadarının elenerek, toprağa geçmesini önlemek,
  • Kentler için güzel görünümler oluşturarak estetik katkıda bulunmak,
  • Biyolojik aktiviteyi arttırarak kuşlar, kelebekler gibi birçok hayvana doğal yaşam ortamı sağlayarak kentsel ekolojinin korunması yönünden önemli katkılar vermektedir.
SONUÇ :

Bu anlamda yeşil alanların giderek yerini betona bıraktığı ülkemiz kentlerinde kamusal alanlarda, okullarda üniversitelerde yağmur suyu yönetimi konusunda uygulamaların artması peyzaj mimarlığı ve diğer tasarım disiplinleri ile birlikte yerel yönetimlerin üzerinde durması gereken geç kalınmış zorunlu bir konusudur.

Bugün içilebilir suyun dünyada %0.5'e düşmesi ve akiferlerin kuruması önemli düzeyde yağmur suyu yönetimine yönelimi gerektirmektedir. Biyosferin hızla yıpranmakta olduğu gerçeği insanoğluna her yerde ekolojik restorasyon gerekliliğinin bir göstergesidir. Ekolojik bilgelikle ve ekolojik ilklere göre kendi yaşamımızı ve içinde bulunduğumuz yaşam sürecini kendi kendine sürdürebilecek dirençli sistemleri kurabilecek tasarımlar yapılması gerekmektedir.

NOTE : Ensuring the efficient management of rain water and finding of new solutions and however ensuring the benefits in economic and ecological size are an issue that should be dicussed in terms of thediscipline of landscape architecture profession.

Yorumlar

Bu blogdaki popüler yayınlar

Çim Alanlar, İşlevleri, Kalite ölçütleri,Türleri , yetişme ortamı istekleri nelerdir ?

ÇİM ALANLAR İşlevleri :  Trafikte güvenliği sürüş sağlar.                               Erozyon önleyicidir. Suyu temizleyici özelliği vardır. Ruh sağlığına yardımcı olur. Gürültüyü azaltır. Isı adası etkisini azaltır. Sporcuların sakatlanmasını önler. Yağmur suyu yönetimine yardımcı olur. Mekanlara değer katar. Yangına karşı direnç gösterebilir. Mimari işlevleri vardır. Çim bitkilerinde dallanma tipleri =  Yumak Yaşam Formu= Kirpi gibi bir form ortaya çıkar. Koyun Yumağı (Festuca ovina), Kırmızı Yumak(Festuca rubra) ve Çok Yıllık Çim(Lolium perenne)'de görülür. Stolonlu Yaşam Formu= Toprak üstünde dallanan/yayılan gövdedir. Köpekdişi (Cynodon dactylon) ve Mandaotu (Buchloe dactyloides) örnek verilebilir. Rizomlu Yaşam Formu= Toprak altında dallanan/yayılan gövdedir. Köpekdişi (Cynodon dactylon) ve Çayır Salkımotu (Poa pratensis) örnek verilebilir. Dipçe 1: Uçlarını keserek başka bir yere atınca rizom ve stolonlu olanlar vejetatif üretilebilirler. D

İklim Değişikliğinin Doğa ve Çevreye Etkileri

Kültürel karakteristiklerin doğal süreçleri etkilemesi sonucu oluşan iklim değişikliği global ölçekte bir olaydır. Yeryüzünün doğal döngüsüyle etki ederek doğal sistemin bozulmasına neden olur. Bu bağlamda sera etkisine neden olan karbondioksitin artmasına, depremlere, su kıtlığının artması, ekolojik yaşamın etkilenmesi gibi olumsuzluklar ortaya çıkarmıştır. Sonucunda ise iç savaşların başlamasına, göçlerin olmasına, insan metabolizmasını etkileyen hastalıkların ortaya çıkmasına ve doğal kaynakların tükenmesine sebep olmaktadır. Yazar: Ömer Faruk ALAYLI